Multiple intelligences 1

هوش های چندگانه

*معرفی نظریه هوش های چندگانه گاردنر*

■در گذشته مردم اعتقاد داشتند هوش افراد ثابت است و آن ها نمی توانند روی رشد هوش خود کار کنند. به بیان دیگر، باور آن ها این بود که ما با ظرفیت هوشی خاصی به دنیا می آییم و این ظرفیت به وسیله تست های مختلف قابل اندازه گیری است، اما توانایی تغییر دادن آن را نداریم.

□با گذشت سال ها این باور تغییر کرد و دانشمندان و روانشناسان نظریه های جدیدی را ارائه دادند. یکی از مهم ترین این نظریه ها، نظریه هوش گاردنر است.

h

گاردنر

مختصری در مورد هوارد گاردنر

Howard Earl Gardner

●هوارد گاردنر در سال ۱۹۴۳ در آمریکا متولد شد.
یک روانشناس آمریکایی است که بیشتر در حوزه رشد و آموزش کار کرده است.
او خودش را با این جمله توصیف کرده است:
“كودكی با مطالعه كه از نواختن پیانو لذت زیادی را به دست آورد”
تحصیلات در خانه گاردنر از اهمیت زیادی داشت. پدر و مادرش امیدوار بودند که وی در آکادمی فیلیپس آندور در ماساچوست شرکت کند. اما او تصمیم گرفت در حوزه علمیه وایومینگ که مدرسه نزدیک به زادگاهش در پنسیلوانیا،  تحصیل کند.

گاردنر تمایل زیادی به یادگیری داشت و در مدرسه بسیار عالی بود.
وی زیر نظر اریک اریکسون مشهور تحصیل کرد.در سال 1965 با مدرک لیسانس در روابط اجتماعی از دانشگاه هاروارد فارغ التحصیل شد
او در سال ۱۹۸۳، کتاب «چارچوب های ذهنی، نظریه هوش چندگانه» را منتشر کرد. گاردنر در ابتدا در کتابش عنوان کرد که ۸ نوع مختلف هوش داریم. پس از چند سال ۲ مولفه دیگر به نام های «هوش هستی گرا یا وجودی» و «هوش اخلاقی» را به ۸ مولفه دیگر اضافه کرد.

Howard Gardner
Howard Gardner

بعد از دریافت مدرک کارشناسی ارشد در دانشکده اقتصاد لندن، با روانشناسان راجر براون و جروم برونر و فیلسوف نلسون گودمن کار کرد.
مدرک دکترای خود را در روانشناسی رشد در سال 1971 در دانشگاه هاروارد دریافت کرد. او در ابتدا قصد تحصیل در رشته حقوق را داشت ولی با الهام از آثار ژان پیاژه، روانشناسی رشد را مطالعه کرد.
گاردنر برای دوره پسا دکترا در کنار نورمن گشویند در بیمارستان مدیریت جانبازان بوستون به مدت 20 سال کارکرد و سرانجام یک روانشناس رشد آمریکایی و استاد تحقیقات شناختی در دانشکده تحصیلات تکمیلی دانشگاه هاروارد شد.

گاردنر بیش از صدها مقاله پژوهشی و سی کتاب نوشته است که به بیش از سی زبان ترجمه شده است.
شهرت وی بیشتر به خاطر نظریه هوش های چندگانه است، این نظریه جایزه Prince of Asturias 2011 را در علوم اجتماعی دریافت کرد.
گاردنر در سال 2019 از تدریس بازنشسته شد. در حال حاضر عضو هیئت مشاوره ملی اتحاد مربیگری مثبت است.

هاوارد گارنر
هوش چندگانه

او خود را یک محقق مستقل و یک روشنفکر می داند. گاردنر نظریه هوش های چندگانه خود را در کتاب خود به نام “در چهار چوب ذهن” در سال 1983 ارائه و معرفی کرد.

پروژه صفر

در سال 1967، پروفسور نلسون گودمن یک برنامه آموزشی به نام پروژه صفر را در دانشکده تحصیلات تکمیلی دانشگاه هاروارد آغاز کرد که با تمرکز در آموزش هنر آغاز شد و اکنون در طیف گسترده ای از عرصه های آموزشی گسترش می یابد.

هوارد گاردنر و دیوید پرکینز از سال 1972 تا 2000 دستیار تحقیق و بعداً کارگردانی مشترک پروژه صفر را تأسیس کردند. ماموریت پروژه صفر درک و تقویت یادگیری، تفکر و خلاقیت در هنر و همچنین رشته های انسانی و علمی در سطح فردی و نهادی است. تصور می شد این برنامه اولین برنامه در نوع خود در سراسر جهان است. از آن زمان بسیاری از دانشگاه ها در ایالات متحده و خارج از کشور برنامه های مشابهی را توسعه داده اند.

چهار سال بعد، در سال 2004، گاردنر به نوشتن در مورد ذهن و مغز ادامه داد و کتاب Changing Minds: The Art and Science of Changeing the Our and Our Other  کتابی درباره هفت شکل تغییر ذهن را منتشر کرد.

آثار گاردنر

عناوین تعدادی از اثار منتشر شده گاردنر بدین شرح است:

  • قاب های ذهن: تئوری هوش های چندگانه (1983)
  • ذهن تربیت نشده: کودکان چگونه فکر می کنند و مدارس چگونه باید آموزش دهند. (1991)
  • خلاقیت ذهن: آناتومی خلاقیت که در زندگی فروید، انیشتین، پیکاسو، استراوینسکی، الیوت، گراهام و گاندی دیده شده است. (1994)
  • هوش های چندگانه: تئوری در عمل (1993)

■قبل از معرفی تئوری هوش گاردنر، مردم هوش افراد را تنها با آی کیو یا ضریب هوشی می سنجیدند. اما گاردنر معتقد بود محدود کردن هوش به آی کیو درست نیست و برای حل مشکلات و مسائل به انواع دیگری از هوش نیز نیاز داریم.

□هوش همیشه در دنیای روانشناسی موضوع بحث برانگیزی بوده و تعریف دقیقی از هوش، اجزای هوش و روش اندازه گیری آن وجود ندارد. روانشناسان در این باره نظریه های مختلفی ارائه داده اند. یکی معروف ترین آن ها، نظریه هوش گاردنر است.

هوش های چندگانه

( ده گانه )

●بر اساس این نظریه محدوده گسترده فکری افراد را نمی توان تنها به یک ظرفیت محدود کرد.

فهرست هوش های چندگانه گاردنر

هوش دیداری – فضایی ( Visual / Spatial )

هوش کلامی – زبانی ( Verbal / Linguistic )

هوش منطقی ریاضی ( Logical / Mathematical )

هوش بدنی – جنبشی  ( Bodily / Kinesthetic )

هوش موسیقیایی و ریتم (  Musical / Rhythmic )

هوش میان فردی ( Interpersonal )

هوش درون فردی (Intrapersonal )

هوش طبیعت گرایی و درک طبیعت ( Naturalistic )

هوش اخلاقی (Moral)

هوش وجودی یا هستی گرا (Existential)

هوش دیداری فضایی

افرادی که در این زمینه هوشی قوی هستند، قدرت تجسم و تصویرسازی خوبی دارند. این افراد در مسیریابی و خواندن نمودارها، تصاویر و ویدیوها خوب عمل می کنند. افرادی که هوش دیداری فضایی قوی دارند می توانند ارتباط بین نقش ها و تصاویر را درک کنند و به همین دلیل موقعیت های شغلی معماری، مهندسی و هنرمند برای آن ها مناسب است.

ویژگی ها

■ویژگی های این افراد به شرح زیر است:
▪︎از خواندن و نوشتن لذت می برند.
▪︎در حل کردن پازل قوی هستند.
▪︎تصاویر، نمودارها و گراف ها را به خوبی تفسیر می کنند.
▪︎از نقاشی، رنگ آمیزی و مجسمه سازی و سایر هنرهای تجسمی لذت می برند.
▪︎الگوها را به راحتی تشخیص می دهند.
▪︎توانایی خواندن نقشه را دارند و مسیرها را به راحتی پیدا می کنند.

هوش دیداری فضایی

به این تصویر توجه کنید:

هوش دیداری فضایی
هوش دیداری

افرادی که دارای هوش دیداری هستند تصویر فوق را به خوبی متوجه می شوند و برایشان بسیار پرمعنی و درک آن آسان است.

Multiple intelligences
Multiple intelligences

 هوش کلامی زبانی

افرادی که در هوش کلامی زبانی قوی هستند، می توانند هنگام نوشتن و صحبت کردن از کلمات به خوبی استفاده کنند. این افراد معمولا در نوشتن داستان، حفظ کردن اطلاعات و خواندن بسیار خوب عمل می کنند و دایره لغات خوبی دارند. شغل های نویسندگی، روزنامه نگاری، وکالت و معلمی برای افرادی با هوش کلامی زبانی بالا مناسب است و آن ها می توانند در این عنوان های شغلی عملکرد خوبی داشته باشند.

ویژگی ها

□ویژگی های این افراد به شرح زیر است:
▪︎اطلاعات نوشتاری و گفتاری را راحت به خاطر می سپرند.
▪︎خواندن و نوشتن را دوست دارند.
▪︎در بحث ها و گفتگوها فردی قانع کننده هستند.
▪︎در توضیح دادن مسائل خوب عمل می کنند.
▪︎می توانند هنگام صحبت کردن به درستی از طنز استفاده کنند.

 هوش منطقی ریاضی

نقطه قوت افرادی که در هوش منطقی ریاضی قوی هستند، استدلال، تشخیص الگوها و تحلیل مشکلات به روشی منطقی است. این افراد دوست دارند به مفهوم روابط بین اعداد و الگوها فکر کنند.
افرادی با هوش منطقی ریاضی بالا به دلایل گفته شده می توانند شغل هایی مانند دانشمند، ریاضی دان، برنامه نویس کامپیوتر، مهندس یا حسابدار را انتخاب کنند و در آن ها موفق شوند.

ویژگی ها

●ویژگی های این افراد به شرح زیر است:
▪︎مهارت عالی در حل مساله دارند.
▪︎از فکر به ایده های انتزاعی لذت می برند.
▪︎انجام آزمایش های علمی را دوست دارند.
▪︎می توانند محاسبات پیچیده را حل کنند.

هوش بدنی جنبشی

افرادی که هوش بدنی جنبشی بالایی دارند به حرکات بدن، اجرای فعالیت ها و کنترل فیزیکی تسلط زیادی دارند. این افراد در انجام حرکات فیزیکی هماهنگی بالایی دارند و می توانند از این ویژگی برای حل مشکلاتشان استفاده کنند.
افرادی با هوش بدنی جنبشی بالا به دلیل تسلط خوبی که روی حرکات بدنشان دارند، می توانند در عنوان های شغلی ورزشکار، رقصنده، جراح، مکانیک، بدل کار، نجار و فیزیوتراپیست موفق عمل کنند.

ویژگی ها

●ویژگی های این افراد به شرح زیر است:
▪︎در رقص و ورزش مهارت دارند.
▪︎از کار دستی لذت می برند.
▪︎هماهنگی فیزیکی بالایی دارند.
▪︎حافظه عملی آن ها نسبت به حافظه دیداری و شنیداریشان قوی تر است.

هوش های چندگانه

هوش موسیقیایی

افرادی که در زمینه هوش موسیقیایی قوی هستند الگوها، ریتم و صداها را به خوبی می شناسند. آن ها به موسیقی ارزش زیادی می دهند و در نواختن ساز و ترکیب موسیقی مهارت بالایی دارند. نوازندگی، آهنگسازی، خوانندگی، تدریس موسیقی و رهبری ارکستر تعدادی از شغل هایی هستند که برای شخصیت افرادی با هوش موسیقیایی بالا مناسب هستند.

ویژگی ها

○ویژگی های این افراد به شرح زیر است:
▪︎از خواندن آواز و نواختن سازهای موسیقی لذت می برند.
▪︎الگوها و تن ها را به خوبی می شناسند.
▪︎آهنگ ها و ملودی ها را به حافظه می سپرند.
▪︎درک خوبی از ساختار موسیقی، ریتم ها و نت ها دارند.

Multiple intelligences

هوش های چندگانه

هوش های چندگانه
هوش های چندگانه

هوش میان فردی

افرادی که هوش میان فردیشان قوی است، می توانند به خوبی دیگران را درک کنند و با آن ها تعامل داشته باشند. چنین افرادی می توانند احساسات، انگیزه ها، خواسته ها و اهداف اطرافیانشان را ارزیابی کرده و آن ها را درک کنند. اگر در هوش بین فردی قوی هستید، شغل های روانشناس، فیلسوف، معلم، کارشناس روابط عمومی، مشاور، فروشنده و سیاستمدار و کلاً شغل هایی که با مردم سر و کار دارند می توانند انتخاب های خوبی برای شما باشند.

ویژگی ها

■ویژگی های این افراد به شرح زیر است:
▪︎در برقراری ارتباط کلامی و غیرکلامی خوب عمل می کنند.
▪︎از دیدگاه های مختلف به مسائل نگاه می کنند.
▪︎با دیگران روابط مثبتی برقرار می کنند.
▪︎توانایی مدیریت درگیری ها را دارند.

هوش های چندگانه

هوش درون فردی

افراد قوی در هوش درون فردی نسبت به عواطف و احساسات خود آگاهی بالایی دارند. آن ها از تحلیل شخصیت خود لذت می برند، رویاپردازی می کنند روابطشان با دیگران را تحلیل کرده و روی نقاط قوت خود کار می کنند. درک بالای این افراد از احساسات و تفکراتی که دارند باعث می شود فرد مناسبی برای شغل های فیلسوف، روانشناس، مشاور، نویسنده، نظریه پرداز و دانشمند باشند.

ویژگی ها

□ویژگی های این افراد به شرح زیر است:
▪︎می توانند نقاط قوت و ضعفشان را به خوبی تجزیه و تحلیل کنند.
▪︎از فکر کردن و درگیر شدن با نظریه ها و ایده های مختلف لذت می برند.
▪︎نسبت به عواطف و افکار خود آگاهند.
▪︎می توانند منشا احساسات و انگیزه هایشان را پیدا کنند.

هوش
انواع هوش ها

هوش طبیعت گرا

هوش طبیعت گرا هشتمین هوش معرفی شده توسط گاردنر است و نسبت به ۷ مدل هوش قبلی با انتقادهای بیشتری مواجه شده است. طبق گفته های گاردنر افراد با بهره هوش طبیعت گرای بالا، هماهنگی بیشتری با طبیعت دارند. آن ها به طبیعت گردی، کاوش در محیط، پرورش گیاهان و یادگیری درباره گونه های دیگر علاقه دارند. این افراد حتی کوچک ترین تغییرات را نیز در محیط متوجه می شوند. شغل های زیست شناس، جنگلبان، باغبان و مزرعه دار برای افرادی با هوش طبیعت گرای بالا مناسب است.

ویژگی ها

□ویژگی های این افراد به شرح زیر است:
▪︎به موضوعاتی مانند گیاه شناسی، زیست شناسی و جانورشناسی علاقه دارند.
▪︎می توانند اطلاعات را به راحتی فهرست بندی کنند.
▪︎از باغبانی، پیاده روی و گشتن در فضای باز لذت می برند.
▪︎از مباحثی که هیچ ارتباطی به طبیعت ندارند، خوششان نمی آید.

هوش های جدید

●سال ها بعد از نظریه ابتدایی گاردنر، ۲ مولفه دیگر نیز به تئوری هوش های ۸ گانه گاردنر اضافه شد. این ۲ مولفه «هوش اخلاقی» و «هوش وجودی یا هستی گرا» نام دارند.

هوش اخلاقی

افرادی که در این زمینه از هوش قوی هستند، بر اعتقادات اخلاقی خود پایبندند. آن ها اخلاقیت را از اولویت های خود قرار می دهند و اعتقاداتشان را در رفتارهایشان به وضوح نشان می دهند. این افراد می توانند صحیح را از غلط تشخیص دهند.
چنین افرادی در برخورد با دیگران درست عمل می کنند و از چارچوب های اخلاقیشان خارج نمی شوند. از نظر گاردنر هوش اخلاقی توانایی درک درست اخلاقیات است. افرادی با هوش بالای اخلاقی به دلیل ویژگی هایی که دارند می توانند در مشاغل فیلسوف، روحانی و معلمی به خوبی عمل کنند.

ویژگی ها

○ویژگی های این افراد به شرح زیر است:
▪︎این افراد اعتقادات اخلاقی قوی دارند.
▪︎در برخورد با دیگران رفتار صحیحی از خود نشان می دهند.
▪︎به باورهای خود عمل می کنند.

هوش های چندگانه

Multiple intelligences
هوش های چندگانه

هوش های چندگانه

هوش وجودی یا هستی گرا

آخرین هوشی که گاردنر آن را پیشنهاد کرد، هوش وجودی یا هستی گرا است. افرادی با هوش وجودی بالا به مباحث آفرینش و چگونگی خلق جهان و انسان و خدا علاقه دارند و درباره این موضوعات جستجو می کنند. این افراد به تفکر عمیق علاقه مندند و به همین دلیل می توانند دانشمند، فیلسوف یا ستاره شناسی موفق باشند.

ویژگی ها

■ویژگی های این افراد به شرح زیر است:
▪︎درباره شناخت جهان و ویژگی های آن تفکر می کنند.
▪︎به تفکر در ذات انسان و آفرینش علاقه دارند.
▪︎جستجو درباره مباحث عمیق را دوست دارند.

هوش های چندگانه

عنوان مقاله ای بود که مطالعه کردید

نویسنده

سید محمد علی سیادتی

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

این فیلد را پر کنید
این فیلد را پر کنید
لطفاً یک نشانی ایمیل معتبر بنویسید.

keyboard_arrow_up